Ο Σκοπός της Ζωής συνδέεται με την Κατάθλιψη

Νέα έρευνα ψυχολογίας αποκαλύπτει μια ισχυρή σχέση μεταξύ του σκοπού της ζωής και της μειωμένης κατάθλιψης.

Πρόσφατες έρευνες που βασίζονται σε δεδομένα από δεκάδες χιλιάδες άτομα έδειξαν μια στενή αρκετά σχέση μεταξύ της αίσθησης του σκοπού στη ζωή και των χαμηλότερων επιπέδων κατάθλιψης και άγχους. Το αποτέλεσμα των ερευνών δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Psychology και οι ερευνητές υποστηρίζουν πως η αίσθηση ότι η ζωή μας έχει νόημα, στόχο και κατεύθυνση μπορεί να επηρεάσει κατά πολύ την ψυχική μας ευεξία.

Η κατάθλιψη και το άγχος είναι από τις πιο κοινές διαταραχές ψυχικής υγείας παγκοσμίως, επηρεάζοντας τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αναγνωρίσει την κατάθλιψη ως κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως. Δεδομένου του επιπολασμού και των επιπτώσεών τους, η εξεύρεση τρόπων αποτελεσματικής πρόληψης και θεραπείας αυτών των καταστάσεων αποτελεί υψηλή προτεραιότητα των επιστημόνων που ασχολούνται με την δημόσια υγεία και την ψυχολογία.

Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η απουσία σκοπού ή η αδυναμία του να έχει κανείς σκοπό και προσανατολισμό στη ζωή του επιδρά στον ανθρώπινο νου έτσι ώστε να προκαλεί διαταραχές ψυχικής υγείας μπορεί να μας δώσει χρήσιμα συμπεράσματα ως προς την πρόληψη αλλά και θεραπεία της κατάθλιψης.

«Ένα από τα ενδιαφέροντά μου είναι ο τομέας της θετικής ψυχολογίας, ο οποίος επικεντρώνεται στα δυνατά σημεία και τις δυνατότητες ανάπτυξης των ατόμων. Το να έχεις σκοπό στη ζωή μπορεί να είναι μια δύναμη και μπορεί να βοηθήσει τα άτομα τόσο στην άνθηση όσο και στην άμβλυνση των επιπτώσεων των ανεπιθύμητων ενεργειών», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Nicola Schutte, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Αγγλίας στην Αυστραλία.

Μια περεταίρω ανάλυση της έρευνας περιέλαβε μια συστηματική συλλογή και σύνθεση ευρημάτων από διάφορες άλλες μεμονωμένες μελέτες ώστε οι ερευνητές να επιτύχουν μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση του θέματος. Αυτή η προσέγγιση είναι ιδιαίτερα πολύτιμη στην έρευνα για την υγεία, καθώς συγχωνεύει διαφορετικά ευρήματα σε ένα συνεκτικό σύνολο, προσφέροντας πιο οριστικά συμπεράσματα από ό,τι θα μπορούσε μια μεμονωμένη μελέτη.

Σε αυτή τη συγκεκριμένη meta-ανάλυση, οι ερευνητές ξεκίνησαν μια εκτεταμένη αναζήτηση για μελέτες που είχαν διερευνήσει τη σχέση μεταξύ σκοπού στη ζωή και κατάθλιψης ή άγχους. Χρησιμοποιώντας βάσεις δεδομένων όπως το Scopus και το PsycINFO, συγκέντρωσαν σχετικές ερευνητικές εργασίες και μετά από ενδελεχή έλεγχο, η τελική ανάλυση συμπεριέλαβε δεδομένα από 89 μελέτες με συνολικό δείγμα 66.000 συμμετεχόντων.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μια υψηλότερη αίσθηση σκοπού στη ζωή συνδέεται στενά με χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης. Το μέγεθος επίδρασης για αυτή τη σχέση, μετρούμενο ως συντελεστής συσχέτισης (r) ήταν -0,49 και αυτό δείχνει ότι καθώς η αίσθηση του σκοπού στη ζωή ενός ατόμου αυξάνεται, τα συμπτώματα της κατάθλιψης μειώνονται σημαντικά!

Η σχέση μεταξύ της αίσθησης του σκοπού και του άγχους, αν και με αρνητικό πρόσημο, ήταν μέτρια σε σύγκριση με την κατάθλιψη. Το μέγεθος του αποτελέσματος εδώ ήταν -0,36, υποδηλώνοντας ότι μια μεγαλύτερη αίσθηση σκοπού συνδέεται επίσης με μειωμένα επίπεδα άγχους, αλλά η συσχέτιση δεν είναι τόσο ισχυρή όσο είναι με την κατάθλιψη.

Μια ενδιαφέρουσα πτυχή των ευρημάτων ήταν το πώς οι σχέσεις διέφεραν μεταξύ κλινικών και υγιών πληθυσμών. Για το άγχος, η αρνητική συσχέτιση με τον σκοπό της ζωής ήταν πιο έντονη σε εκείνους που είχαν ήδη διαγνωστεί με σωματικές ή ψυχικές παθήσεις. Αυτό υποδηλώνει ότι για τα άτομα που αντιμετωπίζουν προκλήσεις υγείας, η αίσθηση του σκοπού μπορεί να διαδραματίσει πιο ζωτικό ρόλο στη διαχείριση του άγχους.

Η ηλικία και το φύλο, από την άλλη πλευρά, δεν μετρίασαν σημαντικά τη σχέση μεταξύ σκοπού και κατάθλιψης / άγχους.

«Η meta-ανάλυση διαπίστωσε ότι σε όλες τις μελέτες ο μεγαλύτερος σκοπός στη ζωή συσχετίστηκε με λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους», δήλωσε ο Schutte στο PsyPost. «Η ανάπτυξη και η διατήρηση μιας αίσθησης σκοπού στη ζωή και η αντίληψη ότι η ζωή και ο κόσμος γύρω μας έχουν νόημα μπορεί να μας βοηθήσει να εργαστούμε για την εκπλήρωση στόχων και να μας βοηθήσει σημαντικά όταν αντιμετωπίζουμε προκλήσεις».

Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι αυτά τα ευρήματα, αν και σημαντικά, έρχονται με περιορισμούς. Πρώτον, η φύση της μελέτης ως meta-ανάλυσης σημαίνει ότι παρέχει μόνο συσχετισμούς και όχι αιτιώδη συνάφεια. Με άλλα λόγια, ενώ μια ισχυρή αίσθηση σκοπού συνδέεται με χαμηλότερη κατάθλιψη και άγχος, δεν είναι σαφές εάν ή πώς αυτή η αίσθηση σκοπού οδηγεί άμεσα σε βελτιωμένη ψυχική υγεία.

Η μελλοντική έρευνα είναι απαραίτητη για την περαιτέρω διαλεύκανση αυτής της σχέσης. Συγκεκριμένα, απαιτούνται πειραματικές μελέτες για την κατανόηση της δυναμικής αιτίας-αποτελέσματος μεταξύ σκοπού στη ζωή και ψυχικής υγείας. Μια τέτοια έρευνα θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις που επικεντρώνονται στην ενίσχυση του σκοπού της ζωής ως μέσο για την καταπολέμηση της κατάθλιψης και του άγχους.

Διαβάστε την μελέτη εδώ: “Η σχέση μεταξύ σκοπού στη ζωή και κατάθλιψης και άγχους: Μια μετα-ανάλυση“, η οποία συντάχθηκε από τους Ian D. Boreham και Nicola S. Schutte.